به گزارش شهرآرانیوز؛ رهبر معظم انقلاب در سالهای پس از پیروزی انقلاب، بارها درمورد حوادث و رویدادهای ۹ و ۱۰ دی ۱۳۵۷ مشهد سخن گفتهاند و به بیان خاطراتشان پرداختهاند. ایشان درباره رویدادهای ۹ دی ۱۳۵۷ میفرمایند: «در راهپیمایی روز نهم دیماه که مصادف با اول صفرالمظفر بود، قرار شد مقصد راهپیمایی برخلاف معمول، این دفعه باغ استانداری باشد. جمعیت از بالاخیابان [خیابان شیرازی]به طرف فلکه آب [میدان بیتالمقدس]حرکت کرد و از آنجا وارد خیابان عریض تهران شد.
اوج و شکوه راهپیمایی در خیابان تهران را هرگز فراموش نمیکنم. در این خیابان شصتمتری، تقریبا جمعیت موج میزد و علما پیشاپیش جمعیت بودند. من نگاه کردم و دیدم خیلی از علمایی که تا آن روز دیده نمیشدند، در جمع راهپیمایان حضور داشتند. جمعیت با یک نظم واقعا شگفتآوری، مانند کوهی آرام، مثل یک قطار عظیم، به سمت استانداری در حرکت بود.
[.. حوالی عصر آن روز]ما در مسجد کرامت، یعنی ستاد عملیات انقلابی مشهد بودیم و با تلفن و تماس و ارتباط با افراد، با جریانها ارتباط داشتیم. به نظر میرسید که یک حرکت حسابنشده و غیرقابلکنترلی در جریان است. مردم به چند کلانتری حمله کرده و آنها را به آتش کشیده بودند و بعضی جاها هم اجتماعات مردمی برپا شده بود.»
شب هنگام و درحالیکه شهر همچنان بهدلیل وقایع روز نهم دیماه ملتهب بود، علما و رهبران انقلاب در مشهد، در منزل آیتا... العظمی سیدعبدا... شیرازی جمع میشوند تا چارهای بیندیشند. آمار شهدا و مجروحان مشخص نیست، اما گزارشها از شهادت تعداد زیادی از مردم بیدفاع خبر میداد.
«آن شب ما منزل آقای شیرازی بودیم. پسر ایشان با اویسی [فرمانده نیروی زمینی و گارد شاهنشاهی]تماس گرفت. با هم صحبت کردند. ایشان به اویسی گفت که آقا [آیتا... العظمی شیرازی]به شدت از عملیاتی که فرماندهان نظامی در این شهر انجام دادهاند، ناراحت هستند. اویسی با لحنی بسیار تند گفت من شدت عمل را بیشتر خواهم کرد و میگویم همه را بکشند. او با کمال وقاحت به جای اینکه عذرخواهی کند و یا وعدهای بدهد و یا ملایمتی نشان بدهد، گفت که من شدت عمل به خرج خواهم داد و به این صورت تهدید کرد.»
در نخستین ساعات صبح روز یکشنبه، دهم دیماه سال۱۳۵۷، حرکت تانکها در شهر، زمین را به لرزه درآورد. مأموران رژیم هرجنبندهای را هدف قرار میدادند. تجمع انقلابیون مقابل باغملی و مهمانسرای ارتش، با آتش سنگین مسلسلها متفرق میشود. سیل مجروحان و شهدا به سمت بیمارستان امامرضا (ع) جاری شده بود. مأموران رژیم حتی خودروهای پارکشده را هم هدف قرار میدادند.
«آن روز، روز عجیبی بود. خبرهایی که میرسید، نشاندهنده کمال وحشیگری و جنایت دستگاه بود. از جمله خبرها این بود که ماشینهای ارتشی در خیابانها راه افتادهاند و هرجا صف نفت یا صف نان که آن روزها زیاد دیده میشد، [میدیدند]، به رگبار میبستند. [در]چهارراه نادری (شهدا) و خیابانهای اطراف، حملات سختی انجام شد.»
در طول مبارزات مردم ایران بیشترین شهید مربوط به روزهای ۹ و ۱۰ دی مشهد است.
گزارش ساواک مشهد از آنچه در روزهای ۹ و ۱۰ دی اتفاق افتاده است. بر اساس این گزارش تعداد
تقریبی کشته شدگان ۹ دی ، ۲۰ نفر و ۱۰ دی، ۱۷۰ نفر هستند.
منبع: مرکز بررسی اسناد تاریخی